آموزش جغرافیا
 
 
ناصر احمدیان کارشناس ارشد جغرافیا
 

 

نویسنده: فرزاد عاشوری (امین)

 

 

ماهواره های هواشناسی

ماهواره های دور مدار زمین مرکز در ارتفاع 36 هزار کیلومتری (22400 مایلی) استوای زمین پرواز می کنند در این ارتفاع زیاد ماهواره همزمان با چرخش زمین بدور آن می گردد بنابراین ماهواره همیشه در نقطه ثابتی از استوای زمین باقی می ماند ارتفاع مدار قطبی بسیار پایین تر است و از 600 کیلومتر تا 1600 کیلومتر متغیر می باشد.

ماهواره های هواشناسی بر دو نوعند آنهایی که در مدار زمین ساکن قرار دارند مرتبا' یک سوم زمین را زیر نظر دارند آنهایی که در مدار قطبی مستقرند می توانند هر 12 ساعت یکبار کل سطح زمین را پوشش دهند ماهواره های هواشناسی دمای هوا و زمین را اندازه می گیرند سرعت باد و حرکات ابرهای را ثبت می کنند و مناطق بارانخیز را معین می نمایند این اطلاعات به هواشناسان امکان می دهند که وضعیت آب و هوا را پیش بینی کنند.


 

بلاياي طبيعي چيست؟

هر اتفاق طبيعي غير مترقبه و در موادري ناگهاني كه موجب تضعيف و نابودي توانمندي هاي اقتصادي، اجتماعي و فيزيكي مانند خسارت جاني و مالي، تخريب تاسيسات زير بنايي و منابع اقتصادي را فراهم آورد به عنوان بلاياي طبيعي محسوب مي شود كه شامل زلزله، آتشفشان، لغزش زمين، طوفان، سيل، خشكسالي، و ... مي باشد، بلاياي طبيعي آسيب هاي فراواني بر زندگي و اقتصاد مردم يك كشور وارد مي كنند، سبب مرگ انسان هاي بي شماري خواهد شد و نابودي و دگرگوني محيط زندگي را به ارمغان مي آورند. البته نبايد از اين نكته غافل شد كه خشم و خشونت طبيعت بيشتر ناشي از دخالت انسان ها در طبيعت است به طور مثال از بين بردن جنگل ها، سيل و رانش زمين در پي دارد و خالي شدن روستاها از سكنه نتيجه استفاده بي رويه از آب، مراتع و قطع درختان است و افزايش بادهاي شديد و طوفان ها نتيجه پيشروي بيابان هاست.

بد نيست بدانيد كه به طور متوسط هر سال 335 هزار نفر در جهان بر اثر بلاياي طبيعي كشته مي شوند و اين بلايا، سالانه 36 ميليارد دلار خسارت وارد مي كنند كه 95% از اين كشته ها و 75% از اين خسارت ها كه رقمي معادل 25 ميليارد دلار است مربوط به كشورهاي در حال توسعه است، بنابراين كشورهاي در حال توسعه چه از نظر جاني و چه از نظر اقتصادي به طور نسبي خسارت متحمل مي شوند. تلفات جاني و خسارت هاي مالي كه در اثر بلاياي طبيعي متوجه بشر مي شود و به مراتب بيشتر از زيان هايی است كه توسط عوامل غيرطبيعي و حتي جنگل ها بر انسان وارد مي شود و به همين دليل سازمان ملل متحد دهه 2000-1990 را دهه كاهش آثار بلاياي طبيعي نامگذاري كرد، ضمن آن كه سازمان يونسكو كاهش خطرات ناشي از بلاياي طبيعي را به عنوان يكي از اهداف راهبردي ميان مدت سال هاي 2008 تا 2013 اعلام كرده است، چرا كه اين بلايا علاوه بر آسيب هاي مستقيم جاني و مالي با بر جا گذاشتن مقادير زيادي آوار باعث آلودگي محيط زيست شده و موجب از بين رفتن دستاوردهاي توسعه مي شد كه اين امر نيز به گسترش فقر كمك خواهد كرد.


جنگل
جنگل ناحیه‌ای که از درختهای انبوه پوشیده باشد را جنگل می‌نامند. در جنگل طبیعی معمولاً درختان کوچک و بزرگ وتنومند بطور نامنظم وهمچنین علفهای خودرو فراوانند.
تعریف دوم
جنگل مجموعه ای است از درختان، درختچه ها، پوشش گیاهی، جانوران و میکروارگانیسم ها (قارچها، باکتریها و ویروسها) که به همراه عوامل طبیعی غیر حیاتی مانند خاک، آب، دما، باد و ... محیط و رویشگاه (
Habit) مشخص و معلومی را به وجود آورده اند.
مقدمه کلی
جنگلها در تمام نواحی زمین که قابلیت رشد درخت در آنها وجود دارد و از نظر ارتفاع در زیر خط درخت قرار دارند یافت می‌‌شوند، مگر اینکه بارش باران در آنجا کم بوده، یا تناوب آتش سوزیهای طبیعی زیاد باشد. جنگلها عمدتاً شامل تعداد زیادی از گونه‌های درختان با ارتفاع مختلف می‌‌باشند، و در کنار اینها درختچه‌ها و درختان جوان رشد می‌‌کنند، که سبب استفاده بهینه از نور آفتاب می‌شود. یک جنگل به شکل طبیعی اش، محل زندگی بسیاری از جانوران و گونه‌های گیاهی می‌‌باشد، و زیست توده آن در هر واحد سطح، در مقایسه با بیشتر زیست بومها زیادتر می‌‌باشد. از دیدگاه بوم‌شناختی، ممکن است یک جنگل از یک درختزار متمایز باشد. جنگل کم و بیش، سایبانی متراکم دارد، و شاخ و برگ درختان به هم می‌‌رسند یا این که در هم تنیده می‌‌شوند؛ یک درختزار عمدتاً سایبان بازی دارد، که مقداری نور خورشید از بین درختان نفوذ می‌‌کند.
بیشتر از تمام مناطق دنیا جنگلهای برگ ریز معتدل بر اثر فعالیتهای انسان تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. در اکثر مناطق معتدل، نواحی وسیعی از جنگلها برای احداث راههای کشاورزی از بین رفته‌اند. این فرآیند چندین قرن پیش در اروپا آغاز شد و منجر به باقی ماندن تعداد کمی از جنگلهای خالی از سکنه شد. در شرق آمریکای شمالی، جنگل زدایی با ورود مهاجران اروپایی آغاز شد اما هنوزبه وسعت آنچه در اروپا رخ داده، نرسیده است.

 

 

بوم شناسی
عوامل زیستی و غیر زیستی رویشگاه‌های جنگلی با تاثیرات متقابلی که بر هم می گذراند، سبب برقراری و تداوم سیکل حیاتی در جنگل می شوند به عبارتی دیگر این تاثیرات دینامیک سبب ایجاد مراحل و فازهای تحولی در جنگل می شود. جوامع جنگلی گوناگون در نتیجه تاثیرات متقابل عوامل حیاتی و غیر حیاتی بر هم در طی دوران بسیار طولانی که به میلیونها سال قبل بر می گردد؛ توانسته‌اند بر مبنای ویژگیهای اکولوژیکی و نیازهای زیستی خود، مناطق مختلفی را تحت پوشش خود قرار دهند. به عبارتی دیگر هر گونه گیاهی شرایط اکولوژیکی خاصی را می تواند؛ تحمل کند و بر همین اساس در مناطق مختلف دنیا پوشش گیاهی متفاوتی را شاهد هستیم. به طوری که در عرض های جغرافیایی پایین جنگلهای تروپیکال (مناطق حاره ای) را شاهدیم و با افزایش عرض جغرافیایی به ترتیب گونه های مناطق مدیترانه‌ای، معتدله خزان کننده و در نهایت گونه های سوزنی برگ همیشه سبز (مناطق بوره آل) را می توانیم مشاهده کنیم. اما این وضعیت در برخی مناطق به دلیل تفاوتهایی که در شرایط اکولوژیکی به وجود می آید از جمله شرایط توپوگرافیک (پستی و بلندی)، ادافیک (خاک)، بیوتیک (زیستی)، کلیماتیک (آب و هوا)، ممکن است مغایر با اصول کلی عنوان شده در بالا باشد. به طور مثال در ارتفاعات مناطق تروپیکال (حاره ای) چه بسا گونه های مناطق معتدله و... را شاهد هستیم. اما آنچه را که باید به آن اشاره نمود این است که اجزا اصلی تشکیل دهنده رویشگاههای جنگلی نیز مانند تمام جوامع زیستی در طول حیات خود همواره متاثر از عوامل طبیعی و غیر طبیعی، تحولات گوناگونی را سپری می نمایند.

 

 |+| نوشته شده در  سه شنبه ششم آذر ۱۳۸۶ساعت 11:17  توسط ناصر احمدیان  | 
  بالا